İnme (beyin krizi veya felç) 60-65 yaş üstü kişilerde daha sık gözlenen bir hastalıktır. En sık inme nedeni, boyun veya beyin damarlarında damar sertliği sonucu gelişen darlık veya tıkanıklıklardır. İnme, beyni besleyen atardamarların tıkanması sonucunda kişinin hareket, his, konuşma veya algılama fonksiyonlarından biri veya birkaçını ani kaybedilmesidir. Konuşma, hareket etme, görme, duyma, hafıza, gibi değişik fonksiyonlar, beynimizin farklı bölgeleri tarafından yönetilerek gerçekleştirilir. Beynimize bu fonksiyonları yerine getirebilmek için gerekli olan enerji (oksijen ve şeker), atardamarlar yoluyla gelen kan ile taşınır. Beyni besleyen atardamarlardan birinin tıkanması, o damarın beslediği bölge tarafından yönetilen beyin fonksiyonlarının ani şekilde kaybedilmesine, yani inme (felç) gelişimine neden olur. İnmeye neden olan damar tıkanıklığının kritik bir süreyi aşması durumunda, hastada görülen tüm şikayet ve bulgular kalıcı olur. Büyük atardamar tıkanması nedeniyle gelişen şiddetli bir inme, beyinde şiddetli ödem (şişme) gelişmesi sonucu hastanın hayatını kaybetmesine neden olabilir.

Beyin krizi (inme) sırasında aşağıdaki şekiyetlerden bir veya birkaçı görülebilir:

• Kol, bacak veya vücudun yarısında uyuşma veya karıncalanma
• Kol, bacak veya vücudun yarısında kısmı veya tam kuvvet kaybı
• Yüz yarısında karıncalanma, uyuşma
• Kelime bulup söyleyememe
• Konuşmanın peltekleşmesi
• Konuşamama veya konuşma güçlüğü
• Kelimeleri bulup söyleyememe
• Konuşulanları anlayamama
• Tek gözde ani görme kaybı
• Çift görme
• Baş dönmesi ve dengesizlik
• Başağrısı

İnme belirtileri, damar tıkanıklığı sonucu beslenmesi bozulan beyin dokusunun genişliği ve sahip olduğu fonksiyonlara göre değişir. Örneğin, sağ kolumuzu hareket ettiren beyin bölgesinin etkilenmesi, sağ kolumuzda uyuşukluk veya karıncalanma, kolda ağırlık hissi, bardak veya kalem tutamama şeklinde hafif veya orta derecede kuvvet kaybı veya kolda tam bir hareketsizlik (felç) şeklinde belirtilere neden olabilir. En sık karşılaştığımız inme belirtileri, yüz, kol ve konuşmayı ilgilendiren belirtilerdir. Yüz yarısında düşüklük, bir kolda uyuşma veya kuvvet kaybı, konuşmanın bozulması veya konuşamama inme hastalarında en sık görülen şikayet ve belirtilerdir. Beynin çok geniş bir bölgesini besleyen büyük bir atardamarın tıkanması, birbirinden farklı çok sayıda belirtilerin şiddetli derece ve birlikte ortaya çıkmasına neden olur. Örneğin, beynin ana atardamarın tıkanması, konuşama ve vücudun bir yarısında tam kuvvet kaybı (felç) gelişmesine neden olur.



İnmeye neden olan damar tıkanıklığı, kısa süre içinde kendiliğinden açılabilir. Böyle bir durumda hastanın hissetmiş olduğu şikayet ve belirtiler geçici olabilir. Şikayet belirtilerin 24 saatten daha kısa sürdüğü inme ataklarına, “geçici iskemik atak” adı verilir. Geçici iskemik ataklar, genellikle küçük çaplı beyin damarlarında oluşan geçici tıkanıklara bağlı olarak görülürler. Geçici iskemik atak (geçici felç), bir “mini inme” olarak tanımlanabilir. Geçici iskemik ataklarda hastanın şikayetleri, genellikle 5-10 dakikadan az sürer ve herhangi bir tedavi verilmeden kendiliğinden kaybolur. Ancak, bunun tam tersi bir durum da söz konusudur; büyük bir atardamarın kısmı tıkanıklığı sonucunda hafif şekilde başlayan şikayet ve belirtiler, dakikalar veya saatler içinde atardamarda tam bir tıkanıklığın gelişmesi ile çok şiddetli, hayatı tehdit eden bir büyük inmeye dönüşebilir. Bu nedenle, inme şikayet ve belirtileri gösteren hasta, bekletilmeden en yakın hastanenin acil servisine ambulans ile götürülmelidir.